Tolmin

Tolmin (Duits: Tolmein, Italiaans: Tolmino) is een gemeente in Slovenië en telde tijdens de volkstelling in 2002 12.198 inwoners, verdeeld over 72 woonkernen. Het lokale bestuur steunt op 23 lokale deelraden. Tolmin ligt in het dal van de Soča.

In Tolmin zijn nog resten aanwezig van prehistorische bewoning. De huidige bebouwing concentreert zich op een terras boven de samenstroom van Soča en Tolminka. Deze bebouwing wordt in 1065 voor het eerst genoemd. De patriarchen van Aquilea (Sloveens: Oglej) richtten een versterking op in 1188 (vierhoekig ontwerp met vier hoektorens), in 1313 volgde een groter buitenverblijf voor de patriarchen. Tolmin werd getroffen door zware aardbevingen in 1348 en 1511 die het uit 1188 daterende kasteel zwaar beschadigd. In de 17e eeuw werd het verlaten en aan verval prijsgegeven.

In 1713 kwam het tot een grote opstand tegen de heer van Tolmin, de graaf Anton Coronini. Dit feit wordt jaarlijks herdacht en is heraldisch verwerkt in het gemeentewapen. Tolmin verkreeg marktrechten in 1821, stadsrechten in 1952.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd Tolmin zwaar verwoest (zie: Isonzofront) en na deze oorlog bezet door Italië (tot 1943). Na de Tweede Wereldoorlog maakte Tolmin als zone B deel uit van wat later de Vrije Zone Triëst zou heten (1947-1954). Zone B ging vervolgens aan Joegoslavië in 1954 (en de westelijke zone A aan Italië).

In 1976, 1998 en 2004 werd Tolmin getroffen door aardbevingen.

De kerk van de H. Ulrich dateert uit de 12e eeuw, de parochiekerk van Maria Hemelvaart werd tussen 1682 en 1685 gereed. In Tolmin bevindt zich een 400 jaar oude Tulpenboom (liriodendron tulipifera).

Ten noorden van Tolmin bij Čadrg bevinden zich de Tolminkloven.